euroa

·    postanowienia traktatu wersalskiego o granicach polsko- niemieckich
·    Polska odzyskała znaczną część ziem zabranych jej przez Prusy w I i II rozbiorze: większą część Wielkopolski i poważną część byłych Prus Królewskich (zwanych pod zaborem: Prusy Zachodnie), z niewielkim jednak dostępem do morza; ponadto po plebiscycie na Górnym Śląsku w 1921 r., część górnośląskiego zagłębia przemysłowego


·      federacyjna i inkorporacyjna koncepcja granicy wschodniej
·    Przy ustalaniu granicy wschodniej były brane dwie koncepcje. Pierwsza koncepcja była to koncepcja federacyjna Józefa Piłsudskiego. Zakładała ona oderwanie od Rosji: Białorusi, Litwy i Ukrainy jako niepodległych państw w federacji z Polską. Państwa te miały stanowić swego rodzaju mur przed Rosją. Druga koncepcja to koncepcja inkorporacyjna, której autorem był R. Dmowski. Mówiła ona o włączeniu do Polski tych ziemi litewskich, białoruskich i ukraińskich na których przeważali Polacy. N ziemiach tych miał być przeprowadzona polonizacja, czyli polityka spolszczenia polegająca na narzucaniu siłą ludności języka polskiego, kultury polskiej itd.

·       powstanie wielkopolskie . J . Paderewski
·    Powstanie w Wielkopolsce wybuchło 27 grudnia 1918 roku, w reakcji na demonstracje Niemców sprzeciwiających się wizycie w Poznaniu Ignacego J. Paderewskiego. Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Wielkopolskę z wyjątkiem północnych i południowo-wschodnich jej obrzeży. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu kończącego I wojnę światową z 11 listopada 1918. Było to jedno z dwóch, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku, zwycięskich powstań w dziejach Polski.


·    spor polsko - czechoslowacki . VII 1920 (konferencja w spa.? )
śląsk cieszyński-rada ambasadorów zaniechała plebiscytu i zadecydowała o podziale regionu śląska cieszyńskiego [pol-1 czs-1,3 km2 gdzie czs 2*wiecej mieszkanow]
patrz też podział górnego śląska[niżej]


·    trzy powstania slaskie . plebiscyt . Korfanty
·    I powstanie pod wodzą Alfonsa Zgrzebnioka wybuchło samorzutnie 16/17 VIII 1919 w związku z aresztowaniem śląskich przywódców POW i niezadowoleniem ludności polskiej z terroru i represji niemieckich, których przejawem była m.in. masakra w Mysłowicach. Powstanie objęło głównie powiaty pszczyńskie i rybnicki oraz część okręgu przemysłowego.Powstanie stłumione zostało przez Niemców do 26 VIII 1919 roku. Rząd polski, który był zaangażowany w politykę wschodnią, powstania nie poparł. Jedynym celem, jaki osiągnięto, było zmuszenie władz niemieckich do ogłoszenia amnestii, zaś na obszarze plebiscytowym wciąż panowały siejące terror liczne bojówki.
·    II powstanie pod wodzą Alfonsa Zgrzebnioka i Wojciecha Korfantego wymierzone było w niemiecką dominację we władzach administracyjnych i bezpieczeństwa. Wybuchło po licznych aktach terroru wymierzonych w Polaków na Śląsku (w tym zamordowanie dr. Andrzeja Mielęckiego). Niemal od razu objęło swym zasięgiem cały obszar Górnego Śląska.Komisja Międzysojusznicza zażądała wstrzymania walk, ale Korfantemu udało się uzyskać dostęp Polaków do tymczasowej administracji, likwidację znienawidzonej przez Ślązaków policji Sipo oraz udział w nowych organach bezpieczeństwa. W ten sposób cele powstania zostały osiągnięte, zaś Polacy uzyskali znacznie lepsze warunki do kampanii przed plebiscytem
·    III powstanie, pod wodzą Wojciecha Korfantego, miało na celu poprawę niekorzystnej dla Polaków interpretacji wyników plebiscytu. Na mocy postanowień traktatu wersalskiego decyzję, do jakiego państwa należeć będzie Górny Śląsk, oddano w ręce ludności mającej się wypowiedzieć w plebiscycie. Większość ludności (59,6%) opowiedziała się za Niemcami. Duże znaczenie dla wyników plebiscytu miały głosy Niemców, pochodzenia śląskiego, którzy w chwili głosowania mieszkali poza Górnym Śląskiem (ok. 180 000 osób).III powstanie śląskie wybuchło w nocy z 2/3 maja 1921 r. i było największym zrywem powstańczym Ślązaków w XX wieku. W jego trakcie powstańcy opanowali obszar prawie do Linii Korfantego po czym nastpił kontratak niemiecki, ustabilizowanie frontu i zawieszenie broni. Rząd polski ponownie nie poparł zdecydowanie powstania.W 1922 roku podpisano w Genewie konwencję w sprawie Śląska, według której obszar przyznany Polsce powiększony został do ok. 1/3 spornego terytorium. Konwencja była korzystna dla Polski jeśli chodzi o istniejące na nim obiekty przemysłowe. Polsce przypadło 50% hutnictwa i 76% kopalń węgla. Na obszarze przyznanym Polsce mieszkało 736 tys. Polaków i 260 tys. Niemców. Natomiast po stronie niemieckiej 532 tys. mieszkańców stanowili Polacy a Niemcy 637 tys.
   
·    podzial gornego slaska
Polsce przypadły powiat katowicki lubliniecki pszczyński rybnicki świętochłowicki tarnogórski. 3,2kkm2 [1922] maj genewa podział górnego śląska 
Gorny sląsk  czesc polska 250k niemcow / strona niemiecka 530k polakow  gorny slask podzielony przez rade ligi narodów 10 1921

śląsk cieszyński-rada ambasadorów zaniechała plebiscytu i zadecydowała o podziale regionu śląska cieszyńskiego [pol-1 czs-1,3 km2 gdzie czs 2*wiecej mieszkanow]

·    Plebiscyt na Powislu ? Warmii i Mazurach - to chyba tez
Plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu - 11 lipca 1920. Jeden z dwóch[1] plebiscytów dot. Polski, wyznaczonych w 1919 r. w wersalskim traktacie pokojowym, kończącym I wojnę światową. Nad ich przebiegiem czuwały komisje międzysojusznicze powołane przez Ligę Narodów.
Argumentem na rzecz włączenia tego obszaru do Polski było przede wszystkim to, że 80 % jego ludności posługiwało się w życiu codziennym językiem polskim - a więc, zgodnie z przyjętą w traktacie wersalskim zasadą tworzenia państw narodowych, obszar ten powinien znaleźć się w Polsce. Traktat wersalski jednak Polsce nie przyznawał tych obszarów. O ich przynależności miał zadecydować plebiscyt.
·    Obszar plebiscytowy obejmował dwa powiaty na Warmii (olsztyński i reszelski), osiem powiatów na Mazurach (ostródzki, niborski, szczytnieński, piski, ełcki, olecki, giżycki i mrągowski) i cztery powiaty na Powiślu (suski, kwidzyński, sztumski i malborski). Jak można zauważyć, nie obejmował on północnej części Mazur i Warmii. Przeprowadzenie plebiscytu nadzorowały komisje alianckie, których siedzibami były Kwidzyn i Olsztyn. Polską akcją wyborczą kierował Mazurski Komitet Plebiscytowy, Warmiński Komitet Plebiscytowy oraz Mazurski Związek Ludowy.
Wyniki plebiscytu były dla Polski druzgocącą klęską. W okręgu olsztyńskim za Niemcami opowiedziało się 363 209 osób, za Polską - 7 980, w okręgu kwidzyńskim za Niemcami 96 894, za Polską - 7 947. W obu okręgach za Polską głosowało 3,4 % uprawnionych. Najwięcej głosów za Polską padło w powiatach sztumskim (19,07 %) i olsztyńskim (13,47 %), najmniej zaś w mazurskich.
Na niekorzystny dla Polski wynik złożyło się szereg przyczyn. Po pierwsze strona niemiecka dysponowała olbrzymią przewagą materialną, organizacyjną i propagandową. Wpływ na przebieg kampanii plebiscytowej miała również terrorystyczna działalność niemieckich bojówek, a także stronnicza nieraz postawa Komisji Międzysojuszniczej. Poza tym na kartach wyborczych zamiast słowa Niemcy wydrukowane były słowa Prusy Wschodnie. Mazurski chłop wybierał zatem między doskonale mu znanymi Prusami Wschodnimi, a nowopowstałym państwem polskim. Ponadto plebiscyt odbył się w bardzo trudnym dla Polski momencie, w czasie wojny polsko-bolszewickiej. W momencie plebiscytu wyglądało na to, że Polska może ponownie zniknąć z mapy świata.
Ostatecznie niemal cały obszar plebiscytowy pozostał w granicach Niemiec, Polsce przyznano jedynie 8 gmin (5 na Warmii i 3 na Mazurach), a granica między Polską a Niemcami biegła odtąd wzdłuż wschodniego brzegu Wisły.

·    walki o Lwow . orleta lwowskie
o tym nigdzie nic nie ma. same informacje taktyczne.
1 listopada 1918 roku

     O godzinie 3.30 rano oddziały ukraińskie dowodzone przez Dmytra Wytowskiego zaczęły zajmować miasto. Obronę rozpoczęła grupa ludzi ze szkoły im. H. Sienkiewicza. Poczštkowo było tu tylko 34 obrońców w tym 4 oficerów, uzbrojeni byli tylko w kilka pistoletów i noże skautowskie. Przed �witem, o godzinie 6, wysłano dwunastu studentów do koszar, by zdobyć mogli tam broń. Zaskoczeni ukraińscy policjanci skapitulowali, ale wcze�niej jeden z wachmistrzów próbował stawić opór. Studentom oddano 20 karabinów systemu werbalnego z dużym zasobem amunicji.
Dwie godziny pó�niej w drugš wyprawę po broń wysłano oddział na Dworzec Czerniowiecki, gdzie mie�cił się skład amunicji. Zdobyta broń przydała się, gdyż o 10 rano trzeba było odpierać atak ukraiński. Atak został zwycięsko odparty przez Polaków, zdobyli oni karabin maszynowy zamontowany w samochodzie.
     W tym samym dniu kilku Obrońców przebiło się przez linię ukraińskš w kierunku na Rzęsnę Polskš i wywieziono stamtšd 3 armaty, naboje i skład mundurów, w skutek tego został stworzony zalšżek polskiej artylerii. Słabiej poszło chłopcom, których zamach ukraiński zaskoczył w Domu Techników przy ulicy Issakowicza. Zaczęli od wypadów składów broni i amunicji znajdujšcej się w suterenach Politechniki. Sterroryzowali tam austriackš załogę i zarekwirowali 50 karabinów z amunicjš.
     Wysłano kilku ludzi do ko�cioła �w. Marii Magdaleny po to aby nawoływali do zbiórki z Domu Techników. Dzięki tej akcji udało się zebrać 250 żołnierzy, w tym wyposażyć w broń 150 osób. Pó�niej przez wzmocniony oddział została obsadzona remiza tramwajowa, jeden z silnie wzmocnionych punktów obrony Lwowa.
     Do oddziałów polskich i do punktu zbrojnego w "Łozińcu" przybywali ochotnicy, w większo�ci byli to młodzi chłopcy, którzy uciekali z własnych domów. Mieli ze sobš stare strzelby my�liwskie, stare pistolety oraz karabiny majšce swoje lata.

2 listopada 1918 roku

     Polacy przystšpili do walki o Dworzec Główny, gdzie mie�cił się duży skład amunicji. Dworzec broniło 50 Ukraińców z 2 karabinami maszynowymi. Po ogromnym wysiłku i trudach udało się obrońcom wykra�ć broń i amunicję.

3 listopada 1918 roku

     Podczas walk polsko- ukraińskich, 3 lotnikom udało się zajšć lotnisko lwowskie znajdujšce się na Błoniach Janowskich obok Lewandówki.

4 listopada 1918 roku

     Dowódca obrony Lwowa mianuje kpt. Stefana Bastra na komendanta lotniska oraz przydzielona zostaje do niego grupa ludzi.

5 listopada 1918 roku

     Z rozkazu Naczelnej Komendy ustalono organizację obszarów kontrolowanych przez wojsko polskie, podzielono je na dwie grupy taktyczne i pięć odcinków.
Grupš pierwszš dowodził kpt. Zdzisław Tatra- Trze�niewski. Podlegał mu:
- I Odcinek - zwany Domem Techników (od ulicy Potockiego do Pełczyńskiej, z pododcinkami: Wulka, Remiza - Cytadela i Szkoła Kadecka)
- II Odcinek - zwany Marii Magdaleny (od ulicy Lenartowicza do Mickiewicza, z pododcinkami: pałac Sapiechów, Poczta Główna, Ogród Jezuicki)
- III Odcinek - zwany Szkołš Konarskiego (od ulicy Mickiewicza do placu Bilczewskiego i ulicy Sapiehy, z pododcinkami: plac Jura, plac Bema,Góra Stracenia i przej�ciowo Obóz Janowski.
Grupš drugš dowodził kpt. Mieczysław Boruta- Spiechowicz. Podlegał mu:
- IV Odcinek - zwany Dworzec Główny (od ulicy Na Błoniach do Gródeckiej, z pododcinkami: nr 1 i 2)
- V Odcinek - zwany Szkołš Sienkiewicza (od placu Bilczewskiego do ulicy Potockiego)
Po kilku dnia walk został wydzielony jeszcze jeden odcinek:
- VI Odcinek - zwany "Podzamcze" (od rogatki Janowskiej do Nowej Rze�ni, z pododcinkami: Obóz Janowski, Rzęsna Polska, Kleparów, rogatka Żółkiewska)
     Obok oddziałów liniowych w skład samorzutnie powstałych polskich sił bronišcych Lwowa wchodziły: kompania sztabowa Naczelnej Komendy, kompania szturmowa, szwadron kawalerii "Wilki", lotny konny oddział karabinów maszynowych (" Lotna maszynka"), 1 pułk artylerii lwowskiej, oddział techniczny Naczelnej Komendy, a podlegało mu lotnictwo (3 samoloty), auto pancerne ("Józef Piłsudski") i pocišg pancerny ("Lwowianin" pó�niej "PP Trójka"). Również ważnš rolę pełniła Komenda Techniczna Dworca Głównego i Warsztaty Techniczne oraz ich sekcje: pirotechniczna, saperska, minerska, wiertnicza, reflektorów, graficzna, telegraficzna.

6 listopada 1918 roku

     Doszło do poważnego starcia na odcinku szkoły im. Sienkiewicza, gdyż Ukraińcy przeprowadzili atak od strony Kulparkowa. Udało się obronić tę pierwszš i najsłynniejszš redutę obrońców Lwowa. Polakom nie udało się również zaatakować na Cytadelę i ponie�li tam klęskę.

7 listopada 1918 roku

     Obrońcy upozorowali atak na wie� Skniłów, leżšcš na zachodnich przedpolach Lwowa. Ich prawdziwym celem był atak na stację w Sniłowie i znajdujšcego się w pobliżu austriackiego magazynu wojskowego z broniš i amunicjš. Udało im się zdobyć 8 000 karabinów ręcznych, 4 karabiny maszynowe, 12 dział i duża ilo�ć pocisków artyleryjskich.

12 listopada 1918 roku

     Polscy lotnicy wykryli i zbombardowali kierowanš przez niemieckich oficerów baterię artyleryjskš na Wysokim Zamku.

13 listopada 1918 roku

     Tym razem Polacy odnie�li ciężkš walkę na Kulparkowie. Przewaga w walce przeszła na stronę Polaków, kiedy to szwadron "Wilki" ruszył przez Skniłów i Sokolniki, zachodzšc nieprzyjaciela na tyły. W nocy na Zamarstynowie, zaskoczeni Obrońcy zostali wyparci ze swoich pozycji.

14 listopada 1918 roku

     Z dnia wcze�niejszego aż do ranka, wypartym ludziom udaje się odzyskać ich utracone pozycje na Zamarstynowie. W trudnej sytuacji byli obrońcy z Góry Stracenia (walczšcym tam został nadany przydomek "Straceńcy"). Mimo ich ofiarno�ci i po�więceniu musieli wezwać posiłki z innych odcinków, aby mogli oni utrzymać sytuacje.

15 listopada 1918 roku

     Doszło do największego ataku ukraińskiego przy Szkole Kadeckiej. Sprowadzono tam znaczne siły i szturmujšcych strzelców siczowych, wspomagano również ostrzałem artyleryjskim pozycji polskich. Atak wroga został odparty.

16 listopada 1918 roku

    Ukraińcy po raz kolejny atakujš na rejon Szkoły Kadeckiej, tym razem napastnikom znowu się nie powiodło.

17 listopada 1918 roku

     Na Szkołę Kadeckš Ukraińcy z nowymi oddziałami napadli już po raz trzeci, ale też bez skutków. Po złamaniu natarcia ukraińskiego polskie oddziały zaczęły kontratakować od koszar Wuleckich. Opanowano park Stryjski, a czołówka sił polskich dotarła do stacji Persenkówka, południowe przedpola Lwowa. Wyparcie wroga z miasta spowodowało, że Ukraińcy zaproponowali zawieszenie broni.
     O godzinie 3 popołudniu zostaje podpisane zawieszenie broni między dwoma stronami, a aktualny czas zawieszenia obowišzywał wszystkich mieszkańców od 6 rano następnego dnia.

20 listopada 1918 roku

     Do Lwowa przybywa odsiecz , o godzinie 14 wjeżdża na Dworzec Główny pierwszy pocišg z pomocš. Siły polskie we Lwowie, bez rannych, liczyły 480 oficerów i 4276 szeregowców (w tym 101 szabel jazdy). Wojska te miały 18 armat, 3 działka, 4 miotacze min, 3 pocišgi pancerne, 3 samoloty i samochód pancerny oraz 40 nowoczesnych karabinów maszynowych.

21 listopada 1918 roku

     O godzinie 6 rano wzmocnione oddziały Polaków ruszyły do ataku, po całodniowej walce zmusili Ukraińców do ucieczki z miasta.

22 listopada 1918 roku

     Lwów stał się na 21 lat wolnym miastem polskim...


·    wojna polsko – bolszewicka
Wojna polsko-bolszewicka (zwana również wojną polsko-rosyjską 1919-1921, wojną 1920 r., wojną bolszewicką i - niepoprawnie - wojną polsko-sowiecką) to określenie wojny pomiędzy nowo powstałą II Rzeczpospolitą, a znajdującą się w środku wojny domowej bolszewicką Rosją.

Niezależnie od głębszych powodów wojny, bezpośrednią przyczyną wybuchu była ewakuacja niemieckiej armii Ober-Ost zajmującej obszar dwóch i pół tysiąca kilometrów od Zatoki Botnickiej po Morze Azowskie, która pozostawała na terenach kresów po podpisaniu przez Rosję sowiecką osobnego pokoju z Niemcami i Austrią (traktat brzeski). Polscy historycy mówią niekiedy o "napaści" bolszewików, zaś historycy sowieccy mówią o "polskich agresorach". Wydaje się, że żadna ze stron nie potrzebowała zachęty, próżnia powstała po ewakuacji wojsk niemieckich musiała być bowiem przez kogoś zagospodarowana. Bolszewicy ruszyli jako pierwsi na Ober-Ost, tworząc 16 listopada 1918 Armię Zachodnią, która następnie zajęła Mińsk i Wilno, zanim wojska polskie rozpoczęły jakiekolwiek działania. 12 stycznia 1919 sowieckie Naczelne Dowództwo nakazało wykonanie "rozpoznania w głąb" do rzek Niemna i Szczary, a następnie 12 lutego aż po Bug, w ten sposób rozpoczynając operację "Cel Wisła".

Wojna rozpoczęła się 14 lutego 1919 starciem koło miasteczka Mosty na Białorusi. Szczupłe siły polskie, składające się z 12 batalionów piechoty, 12 szwadronów kawalerii i 3 baterii artylerii, działały tam na dwóch, dość równomiernie obsadzonych odcinkach frontu. Formacjami odcinka południowego (rzeka Prypeć - miasteczko Szczytno), czyli Grupy Podlaskiej, przemianowanej potem na Grupę Poleską, dowodził gen. Antoni Listowski. Jego oddziały prawym swym skrzydłem utrzymywały łączność z Grupą Wołyńską gen. Edwarda Rydza-Śmigłego i koncentrowały się głównie pod Antopolem na kierunku Brześć-Pińsk i koło Berezy Kartuskiej. Oddziały odcinka północnego (Szczytno-Skidel) należały do Dywizji Litewsko-Białoruskiej gen. Wacława Iwaszkiewicza-Rudoszańskiego, który swoje oddziały skupiał przede wszystkim w rejonie Wołkowyska. Na tych pozycjach walczono z niewielkimi siłami Armii Czerwonej, zaangażowanej wówczas głównie w działaniach zbrojnych przeciw kontrrewolucyjnym białym generałom.

Na początku marca formacje zgrupowań polskich przeszły do akcji zaczepnej, opanowały na wschodzie Słonim (2 marca) i Pińsk (5 marca), a na północy dotarły pod Lidę, gdzie zatrzymały się na kilka tygodni. Dalsze decyzje w sprawie działań na wschodzie zostały podjęte w pierwszej dekadzie kwietnia, zgodnie z wolą Józefa Piłsudskiego, który uznał konieczność przejęcia inicjatywy na północno-wschodnim teatrze wydarzeń wojennych.

·    4 VII 1920 - poczatek ofensywy frontu pn. - zach . pod Low .?  M . Tuchaczewskiego (zajmowanie terenow )
jak wyzej

·    bitwa Warszawska . Radzymin . Kontruderzenie znad Wieprza
Bitwa warszawska, (nazywana też, początkowo pejoratywnie, Cudem nad Wisłą) - bitwa, która rozegrała się w dniach 12-15 sierpnia 1920 r. Uznawana jest za 18. przełomową bitwę na świecie. Istnieją kontrowensje na temat autorstwa planu Bitwy Warszawskiej. Powszechnie przyjmuję się, że autorem planu był któryś spomiędzy trzech dowódców-francuski generał Maxime Weygand (jego rola w bitwie warszawskiej jest uważana za kluczową tylko na zachodzie), Szef Sztabu Polskiego Wojska generał Tadeusz Rozwadowski, lub Naczelny Wódz marszałek Józef Piłsudski. Niewątpliwie niezależnie od autorstwa owego planu tak poważna decyzje mógł podjąć tylko Naczelny Wódz i to Marszałkowi należą się laury za zwycięstwo, podobnie jak poniósłby odpowiedzialność w razie klęski.

Decydująca bitwa wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921, zdecydowała o zachowaniu niepodległości przez Polskę i nie rozprzestrzenieniu się rewolucji na Europę Zachodnią. Kluczową rolę odegrał manewr oskrzydlający wojska sowieckie przeprowadzony przez Józefa Piłsudskiego.

·    pokoj w Rydze (granica i inne postanowienia .)
Układ pokojowy został zawarty 18 III 1921 r. w Rydze (stąd tzw. pokój ryski). Zgodnie z jego postanowieniami granica polsko-radziecka miała przebiegać na linii Dzisna-Dokoszyce-Słucz-Ostroróg-Zbrucz. Oprócz tego traktat ten zawierał gwarancje autonomii w dziedzinie kultury, szkolnictwa i wyznania dla mniejszości polskiej w Radzieckiej Rosji i białoruskiej oraz ukraińskiej w Polsce. RP miała odzyskać dobra kultury wywiezione do Rosji w okresie zaborów i rekompensatę w wysokości 30 mln. rubli w złocie, za udział ziem polskich w życiu gospodarczym dawnego Cesarstwa Rosyjskiego. Nie trzeba chyba wspominać, że te postanowienia nie zostały przez stronę radziecką wykonane. Pokój ryski oznaczał klęskę programu federalistycznego polskiej polityki wschodniej. Większość składu delegacji polskiej na rozmowy pokojowe z Rosjanami stanowili sympatycy endecji, przeciwnej planom federacji, jednak nie to było najważniejsze. Nie udało się znaleźć wśród narodów wschodnich wystarczająco silnych partnerów do jego realizacji, ważna była też nieufność tych ludów do Polski i Polaków. Dlatego też J. Piłsudski niejako z konieczności musiał realizować program inkorporacyjny, którego efektem był właśnie pokój w Rydze.

·    zwyciestwo koncepcji interkorporacyjnej

·    bunt Zelikowskiego . zajecie Wilna
"Bunt" Żeligowskiego, "żeligiada" - to wydarzenia, które rozegrały się w październiku 1920 roku, kiedy to generał Lucjan Żeligowski, pozorując bunt wobec Naczelnego Wodza, Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i jego okolice, proklamując powstanie tzw. Litwy Środkowej, która następnie przyłączyła się do Polski. Tajemnicą poliszynela był fakt iż rzeczywiście akcja ta została przeprowadzona na polecenie Marszałka.

·    przylaczenie Litwy srodkowej do Polski

·    konstytucja marcowa
Konstytucja marcowa 1921, Ustawa z dnia 17 marca 1921 r. – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 44, poz. 267), wprowadzała ustrój republiki demokratycznej o parlamentarno-gabinetowym systemie rządów. Władzę zwierzchnią (art. 2) przyznawała Narodowi (bez normatywnej jego definicji, gdyż ustrojodawca oparł się na stanowisku doktryny francuskiej, uznającej naród za zbiorowość polityczną wszystkich obywateli państwa, bez względu na ich przynależność etniczną), który nie sprawował jej sam, lecz za pośrednictwem specjalnych organów, zbudowanych zgodnie z Monteskiuszowską koncepcją trójpodziału władz

lub

Konstytucja marcowa, ustawa zasadnicza uchwalona przez Sejm Ustawodawczy 17 III 1921 większością zaledwie 12 głosów. Jej założenia miały charakter burżuazyjno-demokratyczny, ustalała republikańską formę państwa (Republika) i deklarowała zwierzchność narodu.

Zachowując zasadę trójpodziału władzy, wprowadziła ustrój o znacznej przewadze władzy ustawodawczej nad wykonawczą. Zgromadzeniu Narodowemu (Sejmowi i Senatowi) podporządkowany był prezydent oraz rząd. Prezydent miał być wybierany przez Zgromadzenie Narodowe na 7 lat, jego kompetencje były mocno ograniczone: nie posiadał prawa weta w stosunku do ustaw, formalnie stał na czele władzy wykonawczej, lecz nie wchodził w skład Rady Ministrów, działania rządu nie podlegały jego kompetencjom.

Kadencja Sejmu i Senatu, wybieranych na podstawie pięcioprzymiotnikowej ordynacji wyborczej, trwała 5 lat, przy czym Sejm był praktycznie nierozwiązywalny. Prezydent chcąc rozwiązać Sejm musiałby uzyskać zgodę kwalifikowanej większości (3/5) Senatu. Konstytucja marcowa gwarantowała niezawisłość sądów, zapewniała swobodę zachowania praw językowych i kulturowych mniejszościom narodowym. Uwzględniała szeroki samorząd terytorialny, gwarantowała podstawowe prawa i swobody obywatelskie. Wprowadzała obowiązek powszechnego i bezpłatnego nauczania w zakresie szkoły podstawowej. W 1935 Konstytucja marcowa została zastąpiona nową konstytucją, tzw. kwietniową.


·    J . Paderewski .
urodził się 6 listopada 1860 roku. wybitny pianista, kompozytor, polityk, działacz niepodległościowy, profesor konserwatorium w Warszawie, gorący patriota.
Po wybuchu I wojny, zaczął prowadzić działalność dyplomatyczną na rzecz Polski i Polaków, wykorzystując swą popularność na Zachodzie. M.in. zbierał fundusze na pomoc ofiarom wojny i był jednym ze współzałożycieli komitetów pomocy Polakom w Paryżu i Londynie.

z Romanem Dmowskim reprezentował Polskę na konferencji w Paryżu, zakończonej podpisaniem traktatu wersalskiego, kończącego I wojnę światową. Nie udało mu się zrealizować wszystkich założeń strony polskiej, jednak dał się poznać jako sprawny negocjator i dyplomata


·     J . Pilsudski .
- polski działacz niepodległościowy, dowódca wojskowy, polityk; od 1920 pierwszy Marszałek Polski, Naczelnik Państwa do 1922, dwukrotny premier Polski (1926-1928 i 1930), twórca tzw. rządów sanacyjnych w II Rzeczypospolitej wprowadzonych w 1926, w wyniku przeprowadzonego przez siebie zamachu stanu.


·    W . Witos .
polski polityk, wybitny działacz ruchu ludowego , ,   Poseł na Sejm RP w latach 1919-1930. Piastował urząd premiera w latach 1920-1921 (rząd Obrony Narodowej), W roku 1945 powołano go na wiceprzewodniczącego Krajowej Rady Narodowej, nie podjął obowiązków


·    W . Korfanty .
-ur. jako Adalbert Korfanty 20 kwietnia 1873 w osadzie Sadzawka obecnie Siemianowice Śląskie, zm. 17 sierpnia 1939 w Warszawie) – przywódca niepodległościowy Górnego Śląska, związany z Chrześcijańską Demokracją oraz Ruchem Narodowym. Przez historyków oceniany niejednoznacznie: w Polsce jako bohater walczący o polskość Śląska, dla Niemców organizator akcji terrorystycznych przeciwko Ślązakom


·    L . Zeligowski
-rodzice zesłani na Syberie za udział w powstaniu styczniowym

-Lucjan Żeligowski urodził się w 1865 roku w Oszmianie (niedaleko Wilna), był w przeszłości oficerem armii rosyjskiej, uczestnikiem wojny rosyjsko-japońskiej 1904-1905, członkiem Związku Walki Czynnej, a w czasie I wojny światowej dowódcą pułku. W latach 1917-1918 organizował Wojsko Polskie w Rosji, gdzie dowodził pułkiem, następnie brygadą w I Korpusie Polskim, a później 4 Dywizją Strzelców Polskich (tzw. Dywizją Żeligowskiego) stacjonującą na Kubaniu. Na jej czele powrócił w 1919 roku przez Odessę i Besarabię do kraju. Dywizja Żeligowskiego zmieniła nazwę na 10 Dywizję Piechoty i wzięła udział w wojnie polsko – bolszewickiej, podczas której dowodził on jeszcze grupą operacyjną w rejonie Mińska Mazowieckiego.

-"Bunt" Żeligowskiego, "żeligiada" - to wydarzenia, które rozegrały się w październiku 1920 roku, kiedy to generał Lucjan Żeligowski, pozorując bunt wobec Naczelnego Wodza, Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i jego okolice, proklamując powstanie tzw. Litwy Środkowej, która następnie przyłączyła się do Polski. Tajemnicą poliszynela był fakt iż rzeczywiście akcja ta została przeprowadzona na polecenie Marszałka.

Lucjan Żeligowski:

-rodzice zesłani na Syberie za udział w powstaniu styczniowym

-Lucjan Żeligowski urodził się w 1865 roku w Oszmianie (niedaleko Wilna), był w przeszłości oficerem armii rosyjskiej, uczestnikiem wojny rosyjsko-japońskiej 1904-1905, członkiem Związku Walki Czynnej, a w czasie I wojny światowej dowódcą pułku. W latach 1917-1918 organizował Wojsko Polskie w Rosji, gdzie dowodził pułkiem, następnie brygadą w I Korpusie Polskim, a później 4 Dywizją Strzelców Polskich (tzw. Dywizją Żeligowskiego) stacjonującą na Kubaniu. Na jej czele powrócił w 1919 roku przez Odessę i Besarabię do kraju. Dywizja Żeligowskiego zmieniła nazwę na 10 Dywizję Piechoty i wzięła udział w wojnie polsko – bolszewickiej, podczas której dowodził on jeszcze grupą operacyjną w rejonie Mińska Mazowieckiego.

-"Bunt" Żeligowskiego, "żeligiada" - to wydarzenia, które rozegrały się w październiku 1920 roku, kiedy to generał Lucjan Żeligowski, pozorując bunt wobec Naczelnego Wodza, Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i jego okolice, proklamując powstanie tzw. Litwy Środkowej, która następnie przyłączyła się do Polski. Tajemnicą poliszynela był fakt iż rzeczywiście akcja ta została przeprowadzona na polecenie Marszałka.

Wojciech Korfanty:

-ur. jako Adalbert Korfanty 20 kwietnia 1873 w osadzie Sadzawka obecnie Siemianowice Śląskie, zm. 17 sierpnia 1939 w Warszawie) – przywódca niepodległościowy Górnego Śląska, związany z Chrześcijańską Demokracją oraz Ruchem Narodowym. Przez historyków oceniany niejednoznacznie: w Polsce jako bohater walczący o polskość Śląska, dla Niemców organizator akcji terrorystycznych przeciwko Ślązakom

Ostatnio edytowany przez psiandek (2007-01-15 00:00:41)

... hehe... że się tak wyraże w kupie siła... tu kopiuj tam wklej i teraz tylko ober ściąga majster herr Teleś uzyje swojej mocy i powstanie to co spowoduje że możę uda mi się jakoś zaliczyć ten sprawdzian...

nie pisz po francusku bo cie dojebie razem z adminem.