euroa

charakterystyka systemow totalitarnych -zmierzajacy do objecia caloksztaltu ludzkich dazen dzialan zachowan przekonan do pelnego wlaczenia kazdego w zycie zbioreowe organizowane przez wladze z niego wyrasta komunizm faszyzm nazizm
panstwa autorytarne - wegry hiszpania bułgaria polska litwa jugoslawia portugalia austria lotwa estonia grecja
demokracje - gb francja szwajcaria austria luksemburg belgia holandia niemcy czeslow polska rumunia krolestwo shs grecja litwa lotwa estonia finlandia szwecja norwegia

wlochy faszystowskie nowa wojna niezadowolnie slaba gosp. mussolini wydaje dekret delagaizujacy partie komunistyczne tylko moga byc partie faszystowkie obejmuje calosc wladzy wykonawczej i ustawodawczej oglasza sie duce[wodz] 1926 calkowita likwidacja
plan musoliniego odbudowac ces.rzymskie podbic afryke propaguje rob budownicze zamyka wlochy na import polityka ekspansji 35-36 etiopia 39 albania

marsz na rzym- zorganizowany przez fasz w 22 40k czarnych koszul ruszylo na stolice rzym demonstarcja sily pod jej naciskiem krol wloch zaproponowal musoliniemu stanowisko premiera. jako premier-wykonawcza powolal wielka rade fasz obok parlementu 22 deligalizacja parti komunistycznej zabojstwo lidera socjalistow przejscie fasz do ofensywy 25 przejal pelna wladze nieudany zamach na musoliniego pretekst do zakazu istnienia wszystkich innych parti. terror ze storny faszystow brak rasizmu brak przesladowan kosciola
pakty lateranskie 1929 miedzy papiestwem a rzadem fasz religia rzym-kat=rel.panstw [pakt ten zarzegnal konflikt panstwa wloskiego z stol ap od 1870]

niemcy pucz monachijski bawaria adolf hitler+zwolennicy gen ericha ludendorfa nieudany pucz przeciw rzadowi centralnemu. bezrobocie hiperinflacja kleska wojenna. pucz - wyprawa na ktorej celu hop na stolek hitler do paki

nsdap narodowo socjalistyczna niemiecka pratia robotnikow -  bojowki nsdap byly oddzialy szturomowe sa

mein kampf moja walka przez hitlera w 25 hitler wylozyl swoj szowinistyczny i rasistowski program budowy imperium niemieckiego

3rzesza 33 hindenburg powierzyl hitlerowi stanowisko kanclerza rzadu koalicyjnego 34-paul von hindenburg umiera i hitler staje sie kanclerzem i prezydentem sa wymordowane przez ss na czele ss henrich himmler ss przyjmuej wplywy sa [ss jest panstwem w panstwie] znak sfastyka haj hitler obowiazek kobiety rodzenie dzieci dla rzeszy pochody uroczystosci podkreslajace wspolnote krwi i ziemi terror

gestapo tajna policja panstwowa zwalczajaca wrogow komunistow socjal dekmokratow liberalow kosciol rzydow odstepcow z nsdap a takze elementy antysocjalne gestapo obok policji kryminalnej
obozy koncentracyjne ssylano do nich bez wyroku sadowego system donosicielstwa

ustawy norymberskie uchwalone w 35 przez reihstag'a pozbawiajace zydow praw politycznych zakazujace malzenstw niemiecko zydowskich pozbawienie praw posiadania przedsiebiorstw nie mogli prowadzic samochodow lekarz i nauczyciel tylko dla zyda

rosja kolektywizacja zlikwidowanie wolnych gosp rolnych
industrializacja - uprzemysłowienie

gułag - system pracy przymusowej zorganizowany przez glowny zarzad obozow wiziniow zatrudniano masowo
zsrr w lidze narodow - 

wielki marsz w chinach rzadza komunisci ktorzy ponosza kleske na rzecz npch kpch uciekaja w glab chin 34 okolo roku komunisci poparcie chlopskie

konferencje narodowe
rapallo zwizek radziecki i niemcy obiecuja sobie wspolprace wojskowa i administracyjna 22 niemcy od tego czsu produkowali czolgi i zbrojenie na terytorium rosji

locarno szwajcaria 25 [gb francja wlochy] zapomnieli zaprosic polski bo niemcy nie chcieli polski na tej konf niemcy zagwartantowaly wyrzekniecia sie wojny w zamian za przyjecie niemiec do ligi narodow [onz] niemcy tworza zachodnia granice z francja ktora nigdy sie nie zmieni [niemcy nie zaatakuja]

aushluss austrii 38 hitler przylacza autrie do 3rzeszy wbrew postanowieniom traktatu pokojowego z st.germain

konferencja w monachium 38 francja + gb nie chcialy dopuscic do konfliktu zbrojnego uczestini [gb francja niemcy wlochy] upowaznienie niemcow do zajecia sudetow [francja anglia wlochy gwarancja nienaruszalnosci reszty czechoslowacji hitler tego nie podpisal]

polska pakt ribenntrop molotow - podpisali w moskwie dokomuent o niegaresji pomiedzy niemcami i zwizzkiem radzieckim protokol ten odkryty w archiwach mowil o podziale eu srodkowej i wschodniej zw radz wybral niemcy jako sojusznika hitler dzial przeciw polsce o tyle pakt oznaczal wojne hitler dawal wiecej zwizkowi radzieckiemu niz panstwa zachodnie sasiadowanie z niemcami nie przerazalo stalina hitler mial nadziejena neutralizacje gb

zadania 39 hitler chcial gdansk i autostrade laczaca gdansk z niemcami podoboj pokojowy na drodze dyplomatycznej polska sie nie zgadza i sa zbrojne przygotowania

mniejszosci narodowe
69pol 14uk 9zydzi 3bialorus 2niem 3inne
mniejszosci wyznaniowe
65katol-rzym 12prawosl 10greko.kat 10judaisci 3ewangelicy

wybory prezydenckie 22 rozwiazanie sejmu ustwodawczego wybory do parlamentu [nikt nie wygral-nie ma wiekszosci parl] 5kand na prez wygral garbriel narutowicz nalezacy do lewicy 9dni po wyborach zastrzelony przez eligiusza niewiadomskiego prawica w galeri na zachecie.
kolejne wygrywa wojciechowski stanislaw z lewicy wybrany przez zgromadzenie narodowe

reformy rzadu grabskiego
grudzien 12 25 misje powolania nowego rzadu oddano grabskiemu otrzymal pelnomocnictwa do wydawania rozporzadzen z moca ustawy w sprawach zwiazanych z reforma [na6miesiecy]
24 ustawa onaprawie skarbu i reformie walutowej [wprowadzil polski zloty waloryzacja podatkow wprowadzil nbp ktory jako jedyny mial prawo emitowac pieniadze wprowadzil reforme rolna uchwalona w 25 kadzy chlop powinien otrzymac ziemie
10 25 wprowadzil konkordat kosciol prawa wlasnosci. watykan ustanowil nowych biskoupow i arcybiskukpow. papiez piusXI  podniosl biskupstwa krakowksie i willenskie zliwkidowal zaleznosc dchowienstwa plskiego od zagranicnych stolic arcybiskupich utworzyl biskupstwo w katowicach. August Hlond-nowy prymas polski mianowany biskupem poznansko gniezninskim po smierci edmunda dalbora

przewrot majowy 12 maja 26  przejecie wladzy pilsudzkiego nastepuje przewrot majowy na obrzezach warszawy pilsudzki chce dogadac sie z prezydentem polski stanislawem wojciechowskim ktory jest w spa. pilsudzki chcial odebrac wladze prezydentowi przjal prage spotkanie pilsudzkiego i wojciechowskiego na moscie poniastowskeigo znowu chce odebrac wladze wojciechowski nie ustapil nie oddaje wladze bez walki rzad sie nie podda warszwa 2dniowe walki pilsudzki wygral bo wawa nie dostala posilkow czyt rzad poniwaz pps nie dostarcza posilkow
14 5 wojciechowski stanislaw witos wincenty do dymisji parlamentu nie rozwiazano kazimierz bartel nowy premier podporzadkowany pilsudzkiemu
26 wybory prezydenckie sejm i senat wybiera zgromadzenie narodowe
1 glowsowanie pilsudzki wygrywa ale odmawia bo nie chce byc prezydentem 2 glos wygrywa uczony chemik ignacy moscicki mial studium laboratoryjne pod chorzowem
2 8 26 nowela sierpniowa nowelizacja paru artykulow konstytucji prezydent moze wydawac dekrety z moca ustawy/moze uchwalac dekrety miedzys esjami sejmowymi/musza byc uchwalone przez parlament/moze rozwiazac sejm/
rataj polityk chlopski dzialcz psl piast marszalek sejmu pierwszej kadencji dwukrotnie pelnil obowiazki glowy panstwa w 22 26
sanacja 26 rzad bartla usunal z urzedow bardzo wielu przeciwnikow nowej wladzy zwanego sanacja sanare-uzdrawiac

bbwr- bezpartyjny blok wspolpracy z rzadem z walerym slawkiem na czele utworzona ze zwolennikow sanacji do bbwr wstepowali radyklani inteligenci konserwatsci byli socjalisci dzialacze chlopscy kseiza masoni przedsiebiorcy dzialcze robotnicy sila jednoczaca bloku byl autorytet pilsudzkiego

wybory brzeskie listopad 11 30 wybory do rzadu wygrane przez bbwr 65% dlatego ze 2 miesiace przed pilsudzki aresztowal opozycje poslowie opozycji oskarzeni o spiskowanie poddanie procesowi brzeskiemu w 32 bbwr rzadzi autorytarnie[duza czesc demokratycznych swobod jest zachwoana ograniczona wolnosc slowa zgromadzen, nowe reformy] owp rozwiazany spdaek autorytetu pilsudzkiego

konstytucja kwietniowa prezydent ma calkowita wladze mogl wyznaczac swojego nastepce wydawac dekrety zwolywac i odwolywac sejm. tab 112
jest umocnieniem sanacji

sl stronnictwo ludowe polaczenie psl piast psl wyzwolenia i stronictwa chlopskiego w 31
solidarnosc chlopska agraryzm reforma rolna demokracja parlametalna
rataj witos mikolajczyk
sp stronnictwo pracy polaczenie chrzescijanskiej demokracji i narodowej parti robotniczej 37
solidarnosc narodowa kuprzywilejowanie katolicyzmu prywata demokracja parlamentarna
wojciech korfanty i popiel
pps polska partia socjalistyczna
solidarnosc klawowa robotnikow nacjonalizacja gospodarki panstwo opiekuncze demokracja rozdzial kosciola od panstwa
tomasz arciszewski adam ciolkorz zygmunt zaremba
sn stronnictwo narodowe dawniej zwizek ludowo narodowy
nacjonalizm antysemityzm katolicyzm
dmowski kowalski bielecki
cop centralny okreg przemyslowy 37
osrodek tego okregu staniowil trojkat bezpieczenstwa w widlach wisly i sanu przyspieszenie rozwoju gospodarczego
minister eugeniusz kwiatkowski
kwiatkowski inzynier sanacja wicepremier do spraw gospodarczych autor planu rozwoju gdyni i copu

7 32 moskawa podpisanie polsko radzieckeigo ukladu o nieagresji wyzeczenie sie wojny wstrzymanie od udzialu w ukladach przeciw drgiej stronie
1 34 polsko niemiecka deklaracja o niestosowaniu przemocy pozorne pokojowe intencje hitlera polska bardziej niezalezna polityka wobec francji i zwizku radzieckiego
polityka rownych odleglosci
uklad polsko brtyjski 39 anglia koniec z polityka ugodowoa w stosunku do niemiec odnowienie sojuszu poslko francuskiego polska otrzymuje pomoc jezeli zostanie zaatakowana anglia chce zeby zsrr pomogl polsce w razie ataku rosja zgadza sie jezeli polska pozwoli na wejscie wojsk rosyjskich do polski polska odmawia

beck polkownik jozef za cel postawil sobie zeby miec dobre stosunki tylko z sasiadami  obrzeznymi

polska wydaje zadanie oddania zaolzia do pragi rzad cechoslowacki uznaje to rzadanie pazdzier 38 wojska polskie obsadzily zaolzie przylaczajac obszar okolo 800km kw i waznym okregiem przmyslowym w rejonie karwiny zaolzie bylo polskie ale czechoslow wzieala i
sie klucila

edit: linki
word
oo